Κερατόκωνος

Εικόνα 1: Κερατόκωνος

Εικόνα 2: Μεταβολή του κερατοειδή

Εικόνα 3: Τοπογραφία κερατοκώνου

Εικόνα 4: Φυσιολογική τοπογραφία

O κερατόκωνος είναι μία πάθηση του κερατοειδή χιτώνα του ματιού. Στον κερατόκωνο ο κερατοειδής αλλάζει σχήμα απο ομαλά θολωτό σε κωνικό, ενώ ταυτόχρονα λεπταίνει. (εικόνα 1 & εικόνα 2)

Ο κερατοειδής είναι το εμπρόσθιο, διαφανές τμήμα του ματιού, απο το οποίο περνάει το φώς. Το ομαλό σχήμα του κερατοειδή και η διαφάνειά του είναι απόλυτα απαραίτητα για την σωστή εστίαση. Η παραμόρφωση του κερατοειδή, που συμβαίνει στον κερατόκωνο μειώνει την ικανότητα για καθημερινές δραστηριότητες, όπως διάβασμα, οδήγηση, τηλεόραση κλπ.

Τι προκαλεί κερατόκωνο;

Στον κερατόκωνο το κολλαγόνο απο το οποίο είναι κατασκευασμένος ο κερατοειδής είναι πιο μαλακό απο το φυσιολογικό. Αυτό οφείλεται σε κληρονομική προδιάθεση άν και η πάθηση δεν κληρονομείται υποχεωτικά.

Περίπου 10% των ανθρώπων με κερατόκωνο έχουν κάποι συγγενή με την πάθηση. Το συχνό και δυνατό τρίψιμο των ματιών μπορεί να δημιουργήσει αλλαγές παρόμοιες με τον κερατόκωνο. Επίσης άτομα με παθήσεις όπως η ατελής οστεογένεση, το σύνδρομο Ehlers Danlos, το σύνδρομo Down, η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια και η σοβαρή εαρινή κερατοεπιπεφυκίτιδα παρουσιάζουν αυξημένη πιθανότητα για κερατόκωνο.

Η συχνότητα εμφάνισης του κερατοκώνου στη Ελλάδα είναι απο 1:800 έως 1:200 άτομα ανάλογα με την γεωγραφική περιοχή.

Τι συμπτώματα προκαλεί ο κερατόκωνος;

Ο κερατόκωνος εμφανίζεται στην εφηβική και νεαρή ηλικία και εξελίσεται έως την ηλικία των 35-40 ετών με τα εξής συμτώματα:

  • Αύξηση της μυωπίας και εμφάνιση ή αύξηση του αστιγματισμού.
  • «παράξενη» θόλωση της όρασης που δεν διορθώνεται με τη χρήση γυαλιών
  • Αδυναμία χρήσης φακών επαφής

Τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινώνονται αργά ή γρήγορα και σε μερικές περιπτώσεις οδηγούν σε λειτουργική καταστροφή του κερατοειδή σε λίγα χρόνια. Σε κάποιες τέλος περιπτώσεις ο κερατοειδής θολώνει απο ουλές που δημιουργούνται σ’αυτόν.

Διάγνωση του κερατοκώνου

Ο λεπτομερής οφθαλμολογικός έλεγχος σε συνδυασμό με μία εξέταση που ονομάζεται τοπογραφία κερατοειδή θα αποκαλύψει την ύπαρξη του κερατοκώνου ακόμα και σε πρώιμα στάδια. Αυτό είναι πολύ σημαντικό λόγω των σύγχρονων θεραπευτικών δυνατοτήτων (εικόνα 3 & εικόνα 4).

Αντιμετώπιση του κερατοκώνου

Η βελτίωση της όρασης στα πρώτα στάδια γίνεται με τη χρήση γυαλιών ή μαλακών φακών επαφής. Σε μέτριου βαθμού ή σε προχωρημένο κερατόκωνο επιβάλεται η χρήση ημίσκληρων φακών επαφής, οι οποίοι δίνουν σχεδόν φυσιολογική όραση. Η χρήση τους όμως δεν ανακόπτει την εξέλιξη του κερατοκώνου.

Στον προχωρημένο κερατόκωνο όπυ η χρήση των ημίσκληρων φακών επαφής είναι δύσκολη ή αδύνατη μπορεί να γίνει εμφύτευση στον κερατοειδή εδικών δακτυλίων (INTACS). Οι δακτύλιοι αυτοί είναι μικροσκοπικά ημικύκλια που εμφυτεύονται στον κερατοειδή με τη βοήθεια ενός Laser (Femtosecond Laser) και ομαλοποιούν σε σημαντικό βαθμό το σχήμα του κερατοειδή.

Διασύνδεση κερατοειδή (Corneal Crosslinking) και σχετικές επεμβάσεις

Μεταμόσχευση κερατοειδή

Στις περιπτώσεις όπου ο κερατοειδής έχει χάσει την διαύγειά του ή το πάχος του είναι πολύ μικρό για κάποια άλλη αντιμετώπιση, διενεργείται μεταμόσχευση του (ολικού ή μερικού πάχους). Παρά το γεγονός ότι έτσι αποκαθίσταται η διαφάνεια του κερατοειδή, χρειάζονται 1-2 χρόνια για αποθεραπεία και συμπληρωματική διόρθωση με γυαλιά.